Opzet onderzoek

Hoe wordt de verhouding tussen ambtstheologie en leiderschapstheorie opgevat en ingevuld door predikanten en ouderlingen binnen de reformatorische kerken tegen de achtergrond van de cultureel-maatschappelijke ontwikkelingen in de 21e eeuw? Dat is de centrale onderzoeksvraag die ik in mijn onderzoek zal beantwoorden.

Om deze onderzoeksvraag systematisch te kunnen beantwoorden begint mijn onderzoek met een terreinverkenning langs drie lijnen (hst. 2-4): De lijn van de ambtstheologie (met een bijbels-theologische, kerkhistorische en systematische oriëntatie), de lijn van de leiderschapstheorie (met een historische en organisatiekundige oriëntatie) en de lijn van de cultureel- en maatschappelijke oriëntatie waarin het discours wordt beschreven waarin ambtstheologie en leiderschapstheorie op dit moment vorm en inhoud krijgen.

Deze terreinverkenning langs drie lijnen wordt steeds afgesloten met het formuleren van een aantal gedetecteerde probleemvelden die literatuurstudie aanreikt en ontstaan door de drie verkennende lijnen te laten interacteren met elkaar. Als voorbeeld: de cultureel-maatschappelijke lijn beschrijft een proces van individualisering wat zich kan uiten in subjectivering en de-institutionalisering. Dit proces beinvloedt vanzelfsprekend ook de leiderschapstheorie en uit zich in concepten als bijvoorbeeld authentiek leiderschap. Doorredenerend is de hypothese dat het proces van individualisering ook de ambtstheologie in de reformatorische kerken raakt. Dit kan leiden tot een probleemveld.

In het vijfde hoofdstuk is de weerslag te vinden van het empirische deel van mijn onderzoek: een kwalitatief onderzoek met een beschrijvend karakter, waarbinnen ik op zoek ga naar antwoorden op de centrale onderzoeksvraag, gericht op de betekenisgeving en mentale modellen van predikanten en ouderlingen binnen de reformatorische kerken m.b.t. ambtstheologie en leiderschapstheorie. Ik voer een kleine 20 half gestructureerd interviews. De verkennende literatuurstudie zoals beschreven in de hoofdstukken 2-4 reiken materiaal aan voor de interviewleidraad.

In het zesde hoofdstuk kom ik tot beantwoording van de centrale onderzoeksvraag en de geformuleerde deelvragen:

  • Welke cultureel-maatschappelijke ontwikkelingen hebben in de 21e eeuw invloed op de reformatorische kerken en de interactie tussen de ambten en de kerkleden daarbinnen en welke probleemvelden reikt de literatuur aan?
  • Wat verstaan we Bijbels-theologisch onder een ambtstheologie, hoe heeft deze zich ontwikkeld en welke probleemvelden reikt de literatuur aan?
  • Wat verstaan we onder de huidige leiderschapstheorie, hoe heeft deze zich ontwikkeld en welke probleemvelden reikt de literatuur aan?
  • Leggen predikanten en ouderlingen binnen de reformatorische kerken in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling als leider – bewust of onbewust – verbindingen tussen ambtstheologie en leiderschapstheorie?
  • Wat zijn de inhoudelijke overeenkomsten en schuurplekken tussen ambtstheologie en leiderschapstheorie en onderliggende (mens)visies en zo ja, waar bevinden deze zich?

Om het onderzoek in hoofdstuk 7 af te sluiten met conclusies en aanbevelingen.